یادداشت | گیشه‌های بی‌حریم
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، ظهور سينما و بعد از آن رسانه‌هاي ارتباطي آغاز عصر جديدي بود؛ عصري كه در آن تغيير فرهنگي به واسطه سينما و رسانه خيلي سريعتر از آنچه فكر بكنيد اتفاق مي‌افتد و هرچه اين رسانه ها پيشرفته‌تر مي‌شوند اين تغييرات فرهنگي سرعت بيشتري مي‌گيرند. تغيير فرهنگي پيامدهاي بسيار مهمي دارد كه مثل دومينو به يكديگر متصل‌اند و بر روي هم اثر دارند.
تغيير ذائقه اجتماعي
ذائقه و تمايلات جامعه چيزي است كه از فرهنگ نشأت مي‌گيرد و در كنشگري اجتماعي جامعه تأثير بسزايي دارد. در يك تقسيم دوگانه در مورد ذائقه يا همان تمايلات جامعه مي‌توان اينگونه گفت؛ ذائقه جامعه يا مديريت مي‌شود و يا مديريت مي‌كند و اگر مديريت جامعه به ذائقه و تمايلات افراد جامعه واگذار شد و به ناگاه و در كوتاه زمان رنگ و شعار جامعه را عوض مي‌شود و با توجه به ذائقه هاي مختلف يك تقابل عظيم اجتماعي شكل خواهد گرفت.
در كشورهاي مختلف دنيا، با توجه به مباني فكري و آرمان‌هاي نظام حاكم، قوانيني وضع مي‌شود تا به واسطه آن قوانين يك همسان سازي نسبي در فرهنگ و تمايلات جامعه شكل گرفته و ذائقه جامعه به سمت ارزش‌هاي ملي و مذهبي آن جامعه گرايش پيدا كند و از اين رهگذر تعامل سليقه‌هاي مختلف جامعه و نيز نظام حاكم با جامعه آسان‌تر شود.
در كشور ما نيز اين قاعده در حوزه قانون‌گذاري مراعات شده است اما در عمل بسياري از اين قوانين سال‌هاست كه مورد بي مهري قرار گرفته و جريان‌ها سياسي تلاش مي‌كنند تا با اولويت دادن به ذائقه اجتماعي همچنان سبد راي خود را سنگين نگه دارند و اين مربوط به يك جريان سياسي خاص نيست و اين به عنوان يك اصل در سياست‌ورزي ايران قلمداد مي‌شود كه منتهي به گسستهاي اجتماعي و ايجاد تقابل‌هاي كاذب بين افراد جامعه و نيز جامعه و نظام حاكم شده است.
خبر صبحگاهي راديو، امروز خبري را مخابره كرد كه مي‌توان آن را به نوعي در همين چارچوب تحليل نمود؛ خبر اين بود كه در شب شهادت حضرت جواد الائمه(ع) برخی سينماها اكران فيلم‌هاي كمدي خود را ادامه دادند؛ اين درحالي است كه از لحاظ قانوني اكران فيلم‌هاي كمدي در شب و روز شهادت حضرات معصومين(ع) در سينماهاي كشور ممنوع است.
اگر با نگاه تحليلي به مسئله نگاه كنيم بايد بگوئيم كه متاسفانه دستگاه‌هاي فرهنگي در دوره‌هاي مختلف مؤلفه‌هاي فرهنگي انقلاب اسلامي را ناديده گرفته‌اند و آن فرهنگي كه ساختند اين ذائقه را تغيير داد.
تغيير عملكرد
فرهنگ جامعه كه عوض شد، در پي آن ذائقه جامعه نيز تغيير مي‌كند و تغيير ذائقه، تغيير عملكرد را به همراه دارد. در واقع وقتي تمايلات جامعه ديني نباشد عملكرد جامعه ديني نمي‌شود و حتي اگر بتوان در كوتاه مدت با زور و قوه قهريه ظاهر جامعه را حفظ كرد اين جريان زير پوستي روزي خود را نشان خواهد داد و ديگر قابل كنترل نخواهد بود.
دين با توجه به اين مهم، دستوراتي را ارائه كرده است كه عمل بر اساس آن‌ها هم باعث به وجود آمدن يك فرهنگ فاخر مي‌شود و ذائقه و عملكرد جامعه را مديريت مي‌كند؛ يكي از مهم‌ترين اين دستورات تعظيم شعائر است. در جامعه‌اي كه شعائرتعظيم شود زيرمجموعه آن شعائر نيز مورد توجه قرار مي‌گيرد و در عرصه عمليات و عينيت تاثيرگذار خواهد بود. به عنوان مثال وقتي شهادت شخصيتي مثل امام جواد(ع) مورد توجه و تعظيم قرار بگيرد در ادامه محبت آن امام در جامعه سريان پيدا كرده و بعد از آن كلام امام به عنوان محور عمل قرار مي‌گيرد و جامعه اي كه محور عملش كلام امام معصوم باشد به ميزان پايبنديش به معارف از خطا مصون خواهد شد
در عصر ما آنچه مي‌تواند نقش بي بديلي در اين تعظيم شعائر داشته باشد سينما و رسانه است كه متاسفانه امروز كمبودهايي را در آن مشاهده مي‌كنيم./۹۱۸/ی۷۰۴/س
حجت الاسلام عبدالصالح شمس الهی، نویسنده و پژوهشگر